toe

Van Wiktionary

Mofers[bewirk]

Bieveugelik naamwaord[bewirk]

Lemma[bewirk]

toe /tù:/ > /tú:/

  1. mit es eigesjap det me dao neet doorhaer kan kómmen of det me dao neet in kan gaon, lestig door te dringe
    Dooch die kraan 'ns toe; dalik löp 't bad euver.
    De winkel is noe toe; v'r zólle morge mótte gaon.
  2. kort op einanger aangeslaote, mit min ruumdje daotösse
    Van ederein haet hae de toetste haore.
    Dao is 'n toe begrujjing in dae bós.
Aafbraeking
  • toe
Net get anges gesjreve
Synoniem
Antoniem
Aafleijinge
Verwantje wäörd
Zagswies
  • En doe en doe en doe kneep de koe häör gaat toe: Me mót neet te dök achterein de wäördjes en doe gebroeke (veural gezag taenge kinjer).
  • gein oug toe höbbe gadj: bao kóntinu wakker op 't bèd gelaegen höbbe
  • mitte ouge toe: sónger te kieke, moteloos, sónger oriëntatieperbleme
  • 'n toe doeas: 'n aafgeslaote doeas, 'n doeas wo d'n dèksel op zitj
  • toe haor(e): 'n haorbegrujjing wobie de haor kort opein staon
  • toe höbbe: neet aop (in bedrief) zeen van winkels, gesjefter of kefees
    Wie kan 't det Tiesse vandaag zoea vreug toe haet? Normaal höbbe die väöl langer aop.
  • toewe mis: 'ne mis wobie hieël min zich is
  • toewe raenge: raenge wobie hieël väöl inèns oete lóch vèltj
  • 'n oug/uigske toe doon/make: 'n ónregelmaotigheid verdrage

Verbuging[bewirk]

inkelvaad mieëvaad predikatief
mannelik vrouwelik ónziejig geslechtelik ónziejig
radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison
positief sjrif toewe toewen toe toe toe toe toet
IPA /tùwə/ /tùwən/ /tù:/ /tú:/ /tù:/ /tú:/ /tú:t/ /tú:d/
kómparatief sjrif toewere toeweren toewer toewer toewer toewer toewert
IPA /tùwərə/ /tùwərən/ /tùwər/ /tùwər/ /tùwər/ /tùwər/ /tùwər̥t/ /tùwərd/
superlatief sjrif toetste toetsten toetste toetste toetste toetste toetste
IPA /tù:tstə/ /tù:tstən/ /tù:tstə/ /tù:tstə/ /tù:tstə/ /tù:tstə/ /tù:tstə/
partitief sjrif toets
IPA /tù:ts/ /tù:dz/
inkelvaad mieëvaad
flexieadverbiaal
(positief)
sjrif (wie) toets (toe) (wie) toetj (geer)
IPA /wì: tù:ts tú:/ /wì: tù:c ʝ̊é:r/
flexieadverbiaal
(kómparatief)
sjrif (wie) toewers (toe) (wie) toewertj (geer)
IPA /wì: tùwər̥s tú:/ /wì: tùwər̥c ʝ̊é:r/
Raod

Hiebaove steit de nujer oetspraok; de aaj vorm zeen oetsloetendj mit stoeattoean. De flexieadverbiale waeren ouch oetgespraoke mit sleiptoean.

In anger spraoke[bewirk]

[1]

[2]

Biewaord[bewirk]

Lemma[bewirk]

toe /tù:/

  1. guuef aan det 't geneumdje de grens van get vörmp
Raod

Dit waord kump meis veur es 'n achtergestèldj biewaord nao 't veurzitsel "toet".

't Wuuert noeatj gebroek in samespeel mit 't veurzitsel "nao". Daoveur waere anger kónstruksjes gebroek:

  • Waar ga je naartoe? = Wo geis toe op aan? of Wo geis toe haer?
  • Zij zijn naar huis toe gegaan. = Zie zeen heives gegange.
Aafbraeking
  • toe
Aafleijinge
Zagswies
  • d'raan toe gaon: op 'n normaal meneer verloupe, zoea gaon wie 't normaal geit (Nederlandjs: reilen en zeilen)
    Ich vraog mich toch aaf wie det bie die in 't hoeshaje d'raan toe geit.
  • Det is toet dao aan toe: Det num ich veur leef al is 't verwietbaar.
    Des toe taenge mich sjrieëfs is toet dao aan toe, meh des toe zoea kwaod euver bèstemoder kals kan ich neet aanhuuere.
  • toet dan toe: toetaan 't aangegaeve moment det nag mót kómme
  • toet noe toe: toetaan dit moment
    Toet noe toe höb ich nannieks zinvols oet dae gek huuere kómme.

In anger spraoke[bewirk]

[1]

  • Nederlandjs: toe

Biewaord[bewirk]

Neet-lemma[bewirk]

toe /tù:/ > /tú:/

  1. (neet-lemma) op 'n [↑] meneer
Aafbraeking
  • toe

Verbuging[bewirk]

adverbiaal
radikaal liaison
positief sjrif toe
IPA /tú:/
kómparatief sjrif toewer
IPA /tùwər/
superlatief sjrif toetste
IPA /tù:tstə/

Bieveugelik naamwaord[bewirk]

Neet-lemma[bewirk]

toe /tù:/

  1. (neet-lemma) vrouwelike vorm inne positief van toe
  2. (neet-lemma) mieëveljelike vorm inne positief van toe
Aafbraeking
  • toe

Biewaord[bewirk]

Neet-lemma[bewirk]

toe /tù: ~ tu̽/

  1. (neet-lemma) vorm mit thornversjuving van doe
Raod

Allewiel kump deze vorm ouch veur in ómstenjigheje wo normaal gèn thornversjuving optruuedj.

Aafbraeking
  • toe

Persuuenlik veurnaamwaord[bewirk]

Neet-lemma[bewirk]

toe /tú: ~ tu̽/

  1. (neet-lemma) vorm mit thornversjuving van doe
    Höbs toe waal 'ns gezeen wie dae oetzuutj?
Aafbraeking
  • toe
Aafleijinge

Voogwaord[bewirk]

Neet-lemma[bewirk]

toe /tù: ~ tu̽/

  1. (neet-lemma) (óngersjikkendj) vorm mit thornversjuving van doe
Raod

Allewiel kump deze vorm ouch veur in ómstenjigheje wo normaal gèn thornversjuving optruuedj.

Aafbraeking
  • toe

Verveuging[bewirk]

voogwaord persoean
vrie sjrif toe
IPA /tù:/
2 iv. sjrif toes te
se
IPA /tù:s/ /(t)ə/
2 mv. sjrif toetj g'r
IPA /tù(:)c/ /çə̽r/