umlaut: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Tekslien 35: | Tekslien 35: | ||
* "oo" /o:/ > "eu" /ø:/, wie ''book'' > ''beuk'' |
* "oo" /o:/ > "eu" /ø:/, wie ''book'' > ''beuk'' |
||
* "ou" /ɒu̯/ > "ui" /œi̯/, wie ''rouve'' > ''ruiver'' |
* "ou" /ɒu̯/ > "ui" /œi̯/, wie ''rouve'' > ''ruiver'' |
||
* "ouw" /ɒu̯/ > "ui" /œi̯/ (sóms "uiw" /œi̯u̯/), wie ''touw'' > ''tuike'' en ''vrouw'' > ''vruike'' ~ ''vruiwke'' |
|||
Bie dees klankverangeringe traeje döks ouch verangeringe van toean en mitklinkers op, wie ''bou~m'' > ''bui\m'', ''stad'' > ''stej'', ''aad'' > ''eljer''. Klankverangeringe wie verkortinge, wie in ''meine'' > ''mèndje'', ''aete'' > ''itj'', ''etj'', en ''vare'' > ''veurt'' waeren oet historische raejene neet toetten umlaut geraekendj. |
Bie dees klankverangeringe traeje döks ouch verangeringe van toean en mitklinkers op, wie ''bou~m'' > ''bui\m'', ''stad'' > ''stej'', ''aad'' > ''eljer''. Klankverangeringe wie verkortinge, wie in ''meine'' > ''mèndje'', ''aete'' > ''itj'', ''etj'', en ''vare'' > ''veurt'' waeren oet historische raejene neet toetten umlaut geraekendj. |
||
==== Verbuging ==== |
==== Verbuging ==== |
Versie op 26 apr 2020 23:48
Mofers
Zelfstenjig naamwaord
Lemma
umlaut m /ùmláu̯t/ (oemlaut)
- (spraoklieër) 'n klankverangering van 'ne klinker; dees truuedj in 't Mofers veural op in mieëvaad, verkleinwäörd, wirkwaordsverveugingen en aafleijinge
- Bie 't waord "dook" kump in 't mieëvaad d'n umlaut: "deuk".
- Aafbraeking
- um-laut
- Synoniem
- Kómaaf
- Oet 't Pruus: Umlaut
Grammaer
In 't Mofers kinne v'r de volgendje umlaute die nag recèntelik produktief zeen (die mit "†" zeen versteindj):
- "a" /a/ > "e" /æ/, wie appel > eppelke
- †"a" /a/ > "è" /e̞/, wie valle > vèltj
- †"a" /a/ > "i" /ɪ/, wie lank > lingdje
- "aa" /a:/ > "ae" /ɛ:/, wie naat > naetsig
- "aaj" /a:i̯/ > "ej" /æi̯/, wie kaaj > kejjelik
- "ao" /ɒ:/ > "äö" /œ:/ (oet Aadgermaans *u), wie paol > päöl
- †"ao" /ɒ:/ > "ieë" /iæ̯̈/ (oet Aadgermaans *ē), wie kraom > krieëmer en gevaor > gevieërlik
- †"au" /au̯/ > "äö" /œ:/, wie blaw > bläötsele
- "au" /au̯/ > "ew" /æu̯/, wie gaws > gewske (sjuuf op nao "au" > "ui", wie paw > pewke ~ puike)
- †"au" /au̯/ > "ew" /æi̯/, allein in gaws > geize
- "o" /ɒ/ > "ö" /œ/, wie pot > pöt
- "ó" /ʊ/ > "u" /ø/ (sóms: "uu" /ʉ̜/), wie hóndj > hundje ~ huundje
- "oe" /u(:)/ > "uu" /ʉ̜(:)/, wie oet > uterlik
- "oea" /uä̯/ > "uue" /ʉ̜ä̯/, wie roeas > ruueske
- "oew" /u:/ > "uuw" /ʉ̜u̯/, wie geboew > gebuuwke
- "oo" /o:/ > "eu" /ø:/, wie book > beuk
- "ou" /ɒu̯/ > "ui" /œi̯/, wie rouve > ruiver
- "ouw" /ɒu̯/ > "ui" /œi̯/ (sóms "uiw" /œi̯u̯/), wie touw > tuike en vrouw > vruike ~ vruiwke
Bie dees klankverangeringe traeje döks ouch verangeringe van toean en mitklinkers op, wie bou~m > bui\m, stad > stej, aad > eljer. Klankverangeringe wie verkortinge, wie in meine > mèndje, aete > itj, etj, en vare > veurt waeren oet historische raejene neet toetten umlaut geraekendj.
Verbuging
inkelvaad | mieëvaad | ||||
---|---|---|---|---|---|
radikaal | liaison | radikaal | liaison | ||
nom. | sjrif | umlaut | umlaute | umlauten | |
IPA | /ùmláu̯t/ | /ùmláu̯d/ | /ùmláu̯tə/ | /ùmláu̯tən/ | |
dim. | sjrif | — | — | ||
IPA | — | — | |||
dat. | sjrif | umlaut | umlaute | umlauten | |
IPA | /ùmláu̯t/ | /ùmláu̯d/ | /ùmláu̯tə/ | /ùmláu̯tən/ |