hange
Algemein Gesjreve Limburgs
[bewirk]Wirkwaord
[bewirk]hange (Nederlands: hangen)
- Verveuging
hink, hóng, gehange
Mofers
[bewirk]Wirkwaord
[bewirk]Lemma
[bewirk]hange /háŋə/
- (óneuvergenkelik) op zón meneer örges aan zeen vasgemaak det 't zich los vanne baom hèltj, sónger det 't vèltj
- Det lempke des se dao bieje deur höbs hange sjientj waal nimmieë zoea fèl wie ieës.
- Dao hóng bie bèstevader 'n prachtige sjilderie ane moer, meh geine wètj wo die gebleven is naodet dae stórf.
- (euvergenkelik) (autobenefaktief) get ophange; get neerhange
- Hang dae poeaster mer ane moer.
- Hang mich die was mer anen draod.
- (óneuvergenkelik) 't mótte bekoupe door sjoud
- Doe mós hange veur waas toe mich höbs aangedaon!
- (óneuvergenkelik) neet wiejerkómme door e perbleem
- Mich is al blieve hange wie pap stórf.
- (óneuvergenkelik) op nieks mieë trögkgaeve (gezag van kómpjoeters)
- (óneuvergenkelik) 't lief in 'ne luie, gebaoge standj höbbe
- Hang neet zoea; det is slech veure rögk.
- Aafbraeking
- hang-e
- Aafleijinge
- gehing, henger, hingsel
- hangbrögk, hangkas, hangjas, hangplantj, hangslaot
- aafhange, aaneinhange, aanhange, behange, biehange, dooreinhange, doorhange, eweghange, ineinhange, inhange, naohange, neerhange, oetereinhange, oethange, ómhange, ophange, samenhange, trögkhange, vashange, verhange, veurhange, volhange, weghange
- loshangendj
- Zagswies
- aan emes hange (naodrök op hange): hieël kóntent of bliej zeen mit emes
- Dae 't breid haet, lieëtj 't breid hange: Waem väöl eigendóm haet, kan rejaal laeve.
- Dao hingk get inne lóch: Me maag get verwachte.
- geldj óngere luuj höbbe hange: väöl luuj es debiteur höbbe, 't geldj oetgelieëndj höbben aan anger luuj
- get in 't garen hange: örges euver beginne, get te spraok bringe
- get ane groeate klok hange: e geheim det in beslaote krink mót blieven aan anger (verkieërde) luuj doorvertèlle
- de kop laote hange: sónger mood zeen doordet me de haop verlaoren is (Nederlandjs: moedeloos zijn)
- emes oppe lappen hange: zich ónnuuedig aafhenkelik van emes gedrage
- emes get ane naas hange: emes e geheim vertèlle
- emes nag neet zeen hange (naodrök op hange): emes ram negére, emes mitte nak aankieke
- (bie) emes oppe nak hange: zien eige laevesóngerhaad door emes anges laote beköstige
- oet blieve hange/ligke: blieven oetligke (Nederlandjs: blijven uithangen)
- oppe straot hange: te väöl oppe straot zeen
- örges tösse hange: ónbeslaote zeen, nag gein meining höbbe gevörmp
- mit hangen en wörge: bekans neet, op 't rendje (Nederlandjs: ternauwernood)
- tössen 't hangen en 't wörge: bekans neet, op 't rendje (Nederlandjs: ternauwernood)
- Waat höb ich noe (toch) aan miene fietsj hange? = Waat euverkump mich noe toch?
- wied euver hange: e bès lank stök oetstaeken inne lóch
- Dae tak hingk wied euver.
- Vermeljing
- Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 150.
Verveuging
[bewirk]| ich | doe | det | veer | geer | zie | deilwaord | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | ||
| hujigen tied | sjrif | hang | hings | hingk | hange | hangen | hangk hingk |
hange | hangen | hangendj | |||||
| IPA | /hàŋ/ | /hɪ̀ŋ̊s/ | /hɪ̀ŋz/ | /hɪ̀ŋ̊k/ | /hɪ̀ŋg/ | /háŋə/ | /háŋən/ | /hàŋ̊k/ /hɪ̀ŋ̊k/ |
/hàŋg/ /hɪ̀ŋg/ |
/háŋə/ | /háŋən/ | /háŋəɲɟ/ | |||
| vergangen tied | sjrif | hóng | hóngs | hóng | hónge | hóngen | hóng †hóngk |
hónge | hóngen | gehange | gehangen | ||||
| IPA | /hʊ̀ŋ/ | /hʊ̀ŋ̊s/ | /hʊ̀ŋz/ | /hʊ̀ŋ/ | /hʊ́ŋə/ | /hʊ́ŋən/ | /hʊ̀ŋ/ /hʊ̀ŋ̊k/ |
/hʊ̀ŋ/ /hʊ̀ŋg/ |
/hʊ́ŋə/ | /hʊ́ŋən/ | /ɣə'háŋə/ | /ɣə'háŋən/ | |||
| gebi-jjendje wies | sjrif | hang! | hange-v'r | hangk! hangtj! |
|||||||||||
| IPA | /hàŋ/ | /háŋəvər/ | /hàŋ̊k/ /hàŋ̊c/ |
/hàŋg/ /hàŋɟ/ | |||||||||||
| substantivering | infinitief | gerundium I | gerundium II | supinum | participium | ||||||||||
| radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | ||||||
| sjrif | hange | hangen | gehang ó | hange | hangen | hangentaere | hangentaeren | gehange | gehangen | ||||||
| IPA | /háŋə/ | /háŋən/ | /ɣə'hàŋ/ | /ɣə'hàŋ/ | /háŋə/ | /háŋən/ | /háŋən̥'tɛ̀:re/ | /háŋən̥'tɛ̀:ren/ | /ɣə'háŋə/ | /ɣə'háŋən/ | |||||
- Raod
Bakkes zaet det de vergangen tied is versjaove van hóng - hónge - gehange nao hing - hinge - gehange, meh dees aanpassing richting 't Nederlandjs liek nanneet zowied te zeen óntwikkeldj det die vermeljenswaerdig is.
In anger spraoke
[bewirk][1]
| bewirk |
- Algemein Gesjreve Limbörgs: hange
Zelfstenjig naamwaord
[bewirk]Neet-lemma
[bewirk]hange ó /háŋə/
- Raod
Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.
- Aafbraeking
- hang-e
- Zagswies
- tössen 't hangen en 't wörge: bekans neet, op 't rendje (Nederlandjs: ternauwernood)
Verbuging
[bewirk]| inkelvaad | mieëvaad | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| radikaal | liaison | radikaal | liaison | ||
| nom. | sjrif | hange | hangen | — | |
| IPA | /háŋə/ | /háŋən/ | — | ||
| dim. | sjrif | — | — | ||
| IPA | — | — | |||
| dat. | sjrif | hange | hangen | — | |
| IPA | /háŋə/ | /háŋən/ | — | ||
Wirkwaord
[bewirk]Neet-lemma
[bewirk]hange /háŋə/
- (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van hange
- (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van hange
- Aafbraeking
- hang-e