taenge-

Van Wiktionary

Mofers[bewirk]

Veurveugsel[bewirk]

Lemma[bewirk]

taenge- /tɛ́:ŋe/ (liaison: taengen-)

  1. zörg veur 'n beteikenisoetbreijing bie wirkwäörd:
    1. in 'n anger (taengegestèldje) richting
      kómme > taengekómme
    2. volstenjig anges (taengeneuvergestèldj) kwa beteikenis of meining
      spraeke > taengespraeke
      stèlle > taengestèlle
    3. sónger mitwirking te verlieëne
      haje > taengenhaje
      spertele > taengespertele
      vare > taengevare
    4. guuef aan det get negatiefs gebeurt of get e slech geveul veroearzaak
      staon > taengestaon
  2. guuef bie zelfstenjige naamwäörd aan det get negatief is of e slech geveul veroearzaak
    kieër > taengekieër
    slaag > taengeslaag
    zin > taengezin
  3. guuef bie zelfstenjige naamwäörd aan det get volstenjig anges (taengeneuvergestèldj) is of get de anger richting oetgeit
    deil > taengendeil
    gaas > taengegaas
  4. verangert e zelfstenjig naamwaord in e biewaord, bie name vanne daag vanne waek (en historisch ouch anger tiedsbepaolinge): de kómmendje, d'n ieëste dae volg (klemtoean versjuuf nao achter 't veurveugsel)
    zónjig > taengezónjig
    ('t) jaor > taengentjaor
Raod

De klemtoean vèltj bie wirkwäörd ummer op 't veurveugsel en die zeen allemaol sjeibaar.

De liaisonvorm "taengen-" wirk prónt wie bie samegestèldje zelfstenjige naamwäörd en wuuert ummer gebroek es 't opvolgendj waord begintj mit 'ne klinker of mit 'n "h-". Bie samestèlling wobie 't opvolgendj waord e mannelik zelfstenjig naamwaord op "d-" of "t-" wuuert ouch de liaisonvorm gebroek. Es oetzunjering kump 't ouch veur in 't ónziejig waord "taengendeil" (oearsprunkelik is "deil" ouch e mannelik waord).

Veurveugsele zeen neet ummer mieër aeve produktief; de beteikenisse hiebaove zeen globaal en neet van toepassing op eder waord.

Aafbraeking
  • tae-nge
Antoniem
Verwantje wäörd

In anger spraoke[bewirk]

[4]