daag

Algemein Gesjreve Limburgs

Tösjewerpsel

daag (Nederlands: goedendag)

Mofers: daa~g

Zelfsjtendig naamwaord

daag m (Nederlands: dag, daglicht)

Mofers: daa~g (daa\g, dae\gske)

Verbuging

daag, daegske

Mofers

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

daag m /dá:x/

al tösse zónsopkóms en zónsóngergank
d'n tied det 'n hemellichaam ómmen as drejtj; veur ós is det 24 oer

Aafbraeking

daag

Aafleijinge

-dig, aanderdaag, achdaags, aldaag, aldaags, daacheliks, daags, daagstrop, dage, deesdaag, dizdaag, dizdaags, driedaags, eindaags, euverdaag, gojendaag, ieërdaags, neugedaags, sangerendaags, staags, tieëndaags, twieëdaags, zèsdaags, zevedaags, vandaag, veerdaags, viefdaags
daagbook, daagblaad, daagdroum, daaggeldj, daaghuur, daagindeiling, daagkoekkoeksbloom, daagleech, daagleelje, daagloean, daagrandj, daagreis, daagsjiech, daaguur, daagwerk, dagestied, dageswerk
aadjaorsdaag, baejdaag, bezeukdaag, boessedaag, boumpaotdaag, deerdaag, fieësdaag, gebaorsdaag, gebaortedaag, hèlgendaag, hoeagtiedsdaag, hónjsdaag, landjsdaag, Kersdaag, kruutsdaag, kwattertemperdaag, melaevesdaag, moderdaag, nuujjaorsdaag, Paosdaag, rösdaag, trouwdaag, vaderdaag, valentijnsdaag, vastelaovesdaag, vernaamsdaag, vreujaorsdaag, vriejendaag, waekdaag, wintjerdaag, wirkdaag, zelaevesdaag, zomerdaag

Antoniem

nach

Verwantje wäörd

deesdig, dónderdig, goonsdig, maondig, middig, verjäördig, vriedig, zaoterdig, zónjig

Zagswies

d'n ajen daag: d'n tied vanne ajerdóm
d'n daag: per daag
Toe krege v'r nag d'n daag vief gölje betaaldj.
daag aan e stök: hieël get daag achterein
daag in daag oet: d'n einen daag nao d'n angere
Doe kóns daag in daag oet buize, meh dae zeup haoltj tich nag waal bie!
daag op daag: ederen daag weer
daags achterein > daags nao-ein: zowaal de verneumdjen daag zelf es daagstrop
Alderhèlgen en Alderzieële waere daags achterein gevierd.
de ganse goddeliken daag: de gansen daag lang
de gaodsganseliken daag: de gansen daag lang
die anger daag: aanstaons, achterein, deesdaag (Nederlandjs: binnenkort)
d'n daag óm kriege: door 'ne misseliken daag haer kómme
d'n daag verkieërd op 't leech höbbe staon: sónger noeadzaak euverdaag slaopen en snachs wakker zeen
Diznaovendj is 't d'n aovendj en morgen is 't d'n daag det me ... bestaeke maag: Diznaovendj (oppen aovendj veure verjäördig) en morge maags te ... kedo's gaeve. (Me maag kedo's oppe veuraovendj van 'ne verjäördig gaeve.)
e gaat innen daag slaope: 'n hieël deil vannen daag in zie bèd blieve ligke
e gezich höbbe wie zeve daag raenge:
1. 'n hieël kwaod gestump gezich höbbe, e gezich höbbe det slech nuuts aanguuef
2. e treurig gezich höbbe, e gezich mit e gesjèldj steksken höbbe
ein dees daag of ein dezer daag ("ei\n" en "daa\g" mit stoeattoean): 'nen daag aangaons
es Paosen en Pingsten op einen daag valle: noeatj, mit sint-jöttemis
gènnen daag mieë: noeatj mieë (gezag van get det me neet gaer duit)
Ich móch lieje det ich kós touvere; dan kaokdje ich gènnen daag mieë.
ieëwig en drie daag doere: versjrikkelik lang doere
Köllen en Aoke zeen neet op einen daag geboe(w)dj: 'n Ómvangriek werk kan me neet in eine gank aafmake.
later oppen daag:
1. op e later tiedspuntj oppe zelvendjen daag
2. op e later tiedspuntj vandaag
midden oppen daag: inne naomiddig
Wie midden oppen daag de siraen góng, wóste v'r det örges brandj waas.
Mit Driekeuninge zeen de daag 'nen hanesjrej gelingk: Mit Driekeuninge kan me d'n aafstandj woreuver m'n 'nen haan kan huuere krejje mieër in 't leech loupen in vergelieking mitte Kersmis.
Morgen is 't (weer) vreug daag: Ich mót morge vreuger wakker waere; wuuert gebroek es óntligk in e gezelsjap veur aafsjied te numme.
op klaorleechten daag: in 't vol daagleech (meis in negatief of aafkeurendj gebroek)
sins jaor en daag: al hieël lang
emes d'n tied vannen daag zègke: emes de gojendaag (gojemorge, gojemiddig, gojenaovendj, gojenach) zègke (vergeliek: dagestied; Nederlandjs: iemand begroeten)
Van sjalezie zaet dae mich gèn èns mieë d'n tied vannen daag.
veur daag en daw: hieël vreug inne morge
vieërtieën daag die anger waek in stinke: sjrikkelik stinke, ónverdraagbaar stinke

Vermeljing

Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 94-95.

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	daag		daag
nom.	IPA	/dá:x/	/dá:ɣ/	/dà:x/	/dà:ɣ/
dim.	sjrif	daegske	daegsken	daegskes
dim.	IPA	/dɛ̀:çskʲe/	/dɛ̀:çskʲen/	/dɛ̀:çskʲes/	/dɛ̀:çskʲez/
dat.	sjrif	daag		daag
dat.	IPA	/dà:x/	/dà:ɣ/	/dà:x/	/dà:ɣ/

In anger spraoke

[1]

bewirk

Algemein Gesjreve Limbörgs: daag

Arabisch: يوم^(ar:) m
Baskisch: egun^(eu:)
Bengaals: দিন^(bn:)
Estisch: päev^(et:)
Faeruuers: dagur^(fo:) m
Fins: päivä^(fi:)
Frans: jour m
Grieks (klassiek): ἡμέρα v
Grieks (nuuj): ημέρα^(el:) v
Hindi: दिन^(hi:) m
Ieslandjs: dagur^(is:) m
Ingels: day^(en:)

Japans: 日^(ja:)
Koreaans: 날^(ko:)
Luuksembörgs: Dag m
Nederlandjs: dag^(nl:) g
Oekraïens: день^(uk:) m
Pruus: Tag^(de:) m
Russisch: день^(ru:) m
Sjinees: 日^(zh:)
Slowaaks: deň^(sk:) m
Spaans: día m
Tadzjieks: рӯз^(tg:)
Zweeds: dag g

Tössewirpsel

Lemma

daag! /dá:x/

wuuert gebroek veur eine te salleweren of veur aafsjied te numme

Aafbraeking

daag

Verwantje wäörd

gojendaag

Vermeljing

Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 94.

In anger spraoke

bewirk

Algemein Gesjreve Limbörgs: daag
Nederlandjs: dag^(nl:), goedendag

Wirkwaord

Neet-lemma

daag /dà:x/

(neet-lemma) inkelveljigen derdje-persoeansvorm (det) innen hujigen tied van dage
(neet-lemma) inkelveljige gebi-jjendje wies van dage
(neet-lemma) mieëveljige gebi-jjendje wies van dage

Aafbraeking

daag

Variaasje

[3] daagtj

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

daag /dà:x/

(neet-lemma) mieëvaadsvorm van daag
(neet-lemma) vorm innen datief van daag

Aafbraeking

daag