ónger

Mofers

Veurzitsel

Lemma

ónger /ʊ́ŋər/

1. op 'n leger-gelaege plaats wie

   Ónger det hoes is nag 'ne kelder.

2. anen óngerkantj van

   Kiek 'ns ónger die taofel of dao kawgum aan hingk.

3. op 't zelvendje moment wie

   Ónger 't kalle velen 'm de pepieren oete henj.

4. bedèk of gedèk door, inbegrepe bie

   Det vèltj óngere verzekering.

5. oet 't gegaeve gehieël

   Ónger ederein dae dao waas, waas neet eine dae get wós.

   Ónger ós gezag, ich dink neet det det waor is.

6. t'n zuje van

   Gelaen ligk örges ónger Zitterd.

7. (ajerwèts) es e gevolg van

   Doe mós neet meine des toe hie inkums wens te zaat bös ónger det gezoep.

Raod

Veur oearsprónk is dit e keusveurzitsel det zowaal akkuzatief es datief noom.

Aafbraeking

• óng-er

Aafleijinge

• ónger-, ungelste, unjere
• óngeraan, óngerboek, óngerbóks, óngerdaak, óngerdeil, óngerein, óngererm, óngergank, óngergesting, óngergood, óngergróndj, óngergrónjse, óngerhaad, óngerhandj, óngerhanjs, óngerhoes, óngerin, óngerkantj, óngerligker, óngerling, óngerlup, óngermèlk, óngeroet, óngerop, óngerrich, óngerrok, óngersjeid, óngersjikkendj, óngersjrif, óngerslaag, óngertösse, óngerverdeiling, óngerwaeges, óngerwerp, óngerwiel, óngerwies, óngerzieëboeat, óngerzitter
• dao-ónger, d'rónger, hieónger, wo-ónger

Antonieme

• baove, euver, op

Zagswies

• ónger ós derdje: mit drie man (die bie de groep vanne spraeker huuere; Nederlandjs: met zijn drieën)

  Det zal neet nuuedig zeen det zoväöl man daobie kómme; veer kónne det ónger ós derdje waal spits kriege.

• óngere ... zitte: vol zitte mit ...

  Det kan noeatj det dae zich fetsuundelik wès; dae zitj óngere luus.

• emes óngere doeve sjete: van emes de vrundj of vriendin perberen aaf te pakke
• geldj óngere luuj höbbe hange: väöl luuj es debiteur höbbe, 't geldj oetgelieëndj höbben aan anger luuj
• get ónger henj höbbe: aan get wirke
• Mich/dich/... kump de kael ónger: Bie mich/dich/... is 't aomhaolen effekes gestoek.
• óngere ker kómme
  1. hieël zaat waere vannen drank
  2. 't slachoffer waere van get det me neet wiltj (wie óngewins in peziesie gewore zeen)
• emes/get (neet) ónger kómmando höbbe: emes/get (neet) ónger kóntrol höbbe, emes/get neet kónne behieërse
• landj óngere ploog höbbe: te bewirke landj höbbe
• Det is (al) óngere luuj: De miensen oete korte ómgaeving weten 't (al).
• (neet) óngere luuj kómme: väöl(/min) sociaal kóntakten höbbe
• emes get óngere naas wrieve:
  1. 'n mitdeiling doon die de loesterieër neet gaer huuert
  2. de loesterieër e verwiet make
• óngere panne zeen
  1. e daak baove de kop höbbe
  2. 'n aktiviteit höbbe die väöl tied kos

     Mit det werk bös toe veurluipig waal óngere panne.

• zich get óngere sjoon kónne/mótte sjrieve: veur zich doorhöbbe det det waat me zich wins neet zal oetkómme
• duchtige stumpelen ónger höbbe: stevige bein höbbe
• Es se daobie ónger 'nen trein kums, bös se doead: Dien krenkdje, wónj of óngestèldjheid is gaar neet zoea erg (wuuert gezag wen emes ónterech zitj te klage).
• ónger 't vootvolk kómme
  1. inne massa van luuj terechkómme
  2. t'n ónger gaon, kepotgaon, verlaore gaon

Verbuging

		predikatief		inkelvaad mannelik		inkelvaad vrouwelik	inkelvaad ónziejig		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison		radikaal	liaison
nom.	sjrif	ónger		óngere	óngeren	óngere	ónger 't		óngere
	IPA	/ʊ́ŋər/		/ʊ́ŋə̽rə/	/ʊ́ŋə̽rən/	/ʊ́ŋə̽rə/	/ʊ́ŋə̽rət/	/ʊ́ŋə̽rəd/	/ʊ́ŋə̽rə/
dat.	sjrif	ónger		†óngergene	†óngergenen	†óngergen	†óngerge	†óngergen	†óngergen †óngerge
	IPA	/ʊ́ŋər/		/ʊ́ŋərɣənə/	/ʊ́ŋərɣənən/	/ʊ́ŋərɣən/	/ʊ́ŋərɣə/	/ʊ́ŋərɣən/	/ʊ́ŋərɣən/ /ʊ́ŋərɣə/

In anger spraoke

[1]

• Frans: sous^(fr:)
• Ingels: under, below
• Nederlandjs: onder, beneden
• Pruus: unter
• Sjinees: 下^(zh:)
• Spaans: debajo de
• Zweeds: under

Biewaord

Lemma

ónger /ʊ́ŋər/

1. op 'n leger-gelaege plaats
2. anen óngerkantj van get
3. oppe gróndjstok, op 'ne legere stok

   Veer zitten ós euverdaag bao noeatj ónger, allein bie 't aete.

Aafbraeking

• óng-er

Antoniem

• baove

Verwantje wäörd

• ómlieëg
• [3] geliekfloers, gróndjstok

In anger spraoke

[1]

• Frans: en bas
• Ingels: below
• Nederlandjs: beneden, onder
• Pruus: unten
• Spaans: abajo
• Zweeds: nedan, under

[3]

• Frans: au-dessous
• Ingels: downstairs
• Nederlandjs: beneden
• Pruus: unten
• Spaans: abajo

Biewaord

Lemma

ónger /ʊ́ŋər/

1. neet-wirkwäördelike res van e wirkwaord beginnendj mit ónger-

Aafbraeking

• óng-er