op
Uiterlijk
Mofers
[bewirk]Veurzitsel
[bewirk]Lemma
[bewirk]op /ɒp/ (liaison: /ɒb/)
- plaats (statisch):
- guuef aan det get zich ane baovekantj van get bevindj
- Ich zit oppe stool.
- guuef aan det get zich ane oppervlaakdje van get of ónger emes zien veut bevindj
- Veer lepen oppe straot.
- Jan ligk op 't krankenhoes.
- Ich ligk op 't bèd.
- Det steit op pagina vief.
- mitte wichtige kantj nao ónger
- Slieëps toe oppe rögk of oppe boek?
- guuef aan det get zich ane baovekantj van get bevindj
- plaats (dynamisch):
- guuef aan det get zich door waeging ane baovekantj van get geit bevinje
- Ich veel oppe bank dao neer.
- guuef aan det get zich door waeging ane oppervlaakdje van get of ónger emes zien veut geit bevinje (meis es achterzitsel)
- Kóm ouch de straot op!
- in 'n bewaeging wodoor de wichtige kantj nao ónger kump te ligke
- Ich drej mich op 'n oear en ich kóm zoea in slaop.
- (op ... aan) nao, guuef 'n richting van bewaeging aan
- guuef aan det get zich door waeging ane baovekantj van get geit bevinje
- tied:
- guuef aan det d'n aangegaeve tiedswaerd bie de verneumdje getèldj mót waere, in tied volgendj
- Veer kome kwart op drie aan in Mofert.
- guuef aan det get zich veurduit op e tiedspuntj óngeren doer van get
- Op 'nen aovendj kan väöl gebeure.
- guuef aan det d'n aangegaeve tiedswaerd bie de verneumdje getèldj mót waere, in tied volgendj
- bie e treffen of e gebeurtenis dao
- Ich höb uch waal ieëren oppe kirmes getroffe.
- Veer gaon noe op reis en die anger waek kómme v'r trögk.
- Ich höb nag bie dem oppe klas gezaete.
- door get te verbroeke
- Dae wage veurt neet op benzien, mer op diezel.
- nao verraekening van (gebroek in verhajinge)
- Ein oppe vief kinjer is krank oppe sjoeal.
- zoeawie gezag of gesjreven in 'n zeker spraok
- Wie zègke v'r det op 't plat?
- inne drekke ómgaeving van
- Die stóngen hieël kort op einanger.
- mitte aangegaeve waerd
- Drej daen thermostaat mer op twintjig graod.
- mitte exakte waerd
- Kóns te mich d'n tied oppe menuut zègke? Ich höb d'n aoven aangezatj det t'r veurwörmp.
- mitte aangegaeve meneer
- Ich veul mich zoea neet op mie gemaak.
- Raod
Veur oearsprónk is dit e keusveurzitsel det zowaal akkuzatief es datief noom.
- Aafbraeking
- op
- Aafleijinge
- opaan, opein, opèns, oppernuuj, oppertied, oppervlaakdje, oppes
- opbod, opboew, opdrach, opgank, Ophaove, opkamer, oplaag, opluip, opmaak, opmaot, opnaam, opónthaad, oproop, opslaag, opstandj, opstap, opwaeg, opzat, opzich, opziej
- achterop, bergop, dao-op, daorop, doorop, d'rop, hiejerop, hieop, langsop, linksop, midded'rop, middenop, óngerop, polferop, rechsop, veurop, wiejerop, worop
- Verwantje wäörd
- Zagswies
- d'rnaeven op: daonaeve, daolangs
- De prins zaat oppe ker enne adjedante lepe d'rnaeven op.
- get op höbbe (naodrök op op):
- get gans oetgaeten höbbe
- gènne veurraod mieë höbbe
- Veer höbben 't hout weer op door dae strange wintjer.
- 'ne naokómmeling verwachte (gezag van vieë)
- Dae knien haet jóngen op.
- (graof spraokgebroek) 'ne naokómmeling verwachte (gezag van zwanger vrouwlje)
- get op zich höbbe (naodrök op op): väöl tied verge, väöl tied vraoge
- Det haw get op zich ieër v'r mam mitkrege nao de kirk.
- (neet) op get kómme > örges (neet) op kómme (naodrök op op):
- get (neet) inne gedachte kriege
- zich get (neet) herinjere
- langs ... op: meis bie bewaeging
- Veer höbbe langs de baek op gewanjeldj.
- Langs de straot op laag nieks es aafval van det vuurwerk.
- mit emes get/nieks op höbbe: waal/neet ómgank mit emes höbbe, 't good/slech mit emes kónne vinje
- naeve ... op: wuuert gebroek es spraok is van 'n bewaeging, wie loupe, vare, rennen enzowiejer
- Dooch dich stevelen aan es se naeve de baek op geis loupe.
- op emes rope/kwake/sjrieëve/fluite/tute/winke: door te rope/kwake/sjrieëve/fluite/tute/winke d'n aandach van emes trèkke
- op en aaf: haer en trögk (veur euverzèttinge, kiek bie: aaf)
- op en aaf gaon:
- bergop en bergaaf gaon (gezag van e landjsjap)
- wèsselvallig zeen (gezag van persuuenlike stumminge, krenkdjes of prestaasjes)
- op 't krankenhoes ligke (Nederlandjs: in het ziekenhuis liggen)
- oppe ieëste(/twieëdje enzowiejer) plaats: es ieëste, baovenal, veural (Nederlandjs: in de eerste plaats)
- (wied) oppen hóndj zeen: kepót of verslete zeen, nimmieë in staot zeen toet doorgaon (gezag van dinger)
Verbuging
[bewirk]predikatief | inkelvaad mannelik | inkelvaad vrouwelik | inkelvaad ónziejig | mieëvaad | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
radikaal | liaison | radikaal | liaison | radikaal | liaison | ||||
nom. | sjrif | op | oppe | oppen | oppe | op 't | oppe | ||
IPA | /ɒp/ | /ɒb/ | /ɒpə/ | /ɒpən/ | /ɒpə/ | /ɒpət/ | /ɒpəd/ | /ɒpə/ | |
dat. | sjrif | op | †opgene | †opgenen | †opgen | †opge | †opgen | †opgen †opge | |
IPA | /ɒp/ | /ɒb/ | /ɒbɣənə/ | /ɒbɣənən/ | /ɒbɣən/ | /ɒbɣə/ | /ɒbɣən/ | /ɒbɣən/ /ɒbɣə/ |
In anger spraoke
[bewirk][1.1]
[1.2]
[3.1]
[3.2]
Bieveugelik naamwaord
[bewirk]Lemma
[bewirk]op /ɒp/ (liaison: /ɒb/)
- (predikatief) oet 't bèd, opgestange
- (predikatief) ram oetgelaef, kepotmeug
- (predikatief) laeg (gezag van drinkes)
- (predikatief) (ajerwèts) in peziesie zeendje
- Raod
De beteikenis "laeg" is nuuj en wuuert noeatj gebroek veur aeteswaar; det is "oet": Doe its daen tejjer oet! Ieërehaer zag me det ouch allein veur drinkes: Drink die glaas beer oet!
- Aafbraeking
- op
- Zagswies
- e glaas beer op höbbe: al (te väöl) beer gedrónken höbbe
- Dae haw al e glaas beer op veurdet t'r de kaffee inkoom.
- d'n hóndj op zeen: kepót of verslete zeen, nimmieë in staot zeen toet doorgaon
- jóngen op höbbe (naodrök op jóngen en op): in peziesie zeen van jónge (zowaal gezag van zuigbieëster es van luuj wo de spraeker gei respek veur haet)
- op zeen:
- oet 't bèd zeen, wakker zeen
- ram oetgelaef zeen (gezag van luuj)
- ram op zeen: hónjsmeug zeen (Nederlandjs: uitgeput zijn)
Voogwaord
[bewirk]Lemma
[bewirk]op /ɒp/
- (naevesjikkendj) guuef aan det de bei gegaeves neet van toepassing zeen
- Kevent op gènne kevent; ich mót 'n kevouw höbbe.
- Aafbraeking
- op
- Variaasje
Achterzitsel
[bewirk]Lemma
[bewirk]op /ɒp/ (liaison: /ɒb/)
- gepospositioneerde vorm van op: de lejjer op
- Aafbraeking
- op
Biewaord
[bewirk]Lemma
[bewirk]op /ɒp/ (liaison: /ɒb/)
- oppe kop (wie van 'ne hood)
- neet-wirkwäördelike res van e wirkwaord beginnendj mit op-
- Aafbraeking
- op
Categorieë:
- Waordebook (Mofers)
- Graofgebekdje meininge (Mofers)
- Veurzitsele (Mofers)
- Verbaoge veurzitsele (Mofers)
- Predikate bieveugelike naamwäörd (Mofers)
- Bieveugelike naamwäörd (Mofers)
- Ajerwètse meininge (Mofers)
- Naevesjikkendje voogwäörd
- Voogwäörd (Mofers)
- Ónverveugdje voogwäörd (Mofers)
- Achterzitsele (Mofers)
- Sjeibaar biewäörd (Mofers)
- Bakkes - geverifieerd en drin