aafgaon

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

aafgaon (Nederlands: afgaan)

• Mofers: aa~fgao~n

Verveuging

geit aaf, góng aaf, aafgegange

Mofers

Wirkwaord

Lemma

	houfzats	naevesjikkendj	óngersjikkendj	deilwaord
sjrif	ich gaon aaf	mer ich gaon aaf	det ich aafgaon	ich bön aafgegange
IPA	/ɪʝ ɣɒ̀:n 'á:f/	/mær‿ɪ̽ʝ ɣɒ̀:n 'á:f/	/dæd‿ɪ̽ʝ á:fɣ̊ɒ̀:n/	/ɪʝ bœ̀n á:fɣ̊əɣáŋə/

aafgaon /á:fɣ̊ɒ́:n/

1. (ergatief) ómlieëg kómme, van 'n hoger plaats nao 'n leger gaon

   Kiek mer oet es se die trap zoea flot aafgeis; dalik ligks se-n óngeraan.

2. (euvergenkelik) bie emes huueren of passe, toegank örges toe höbbe, lökke

   Det werk geit tich good aaf!

3. (ergatief) in wirking zitte (wie van 't sjete van e gewaer of 't óntbranje van e lóntj)

   Pas op! Dalik geit tich det gewaer aaf.

4. (ergatief) zich mótte sjame door eigen hanjelen of optraeje

   Es se dien tekste neet kins, geis se-n aaf op die buun!

5. (synoniem) anger waord veur poeppe

Raod

't Waord "aafgaon" wuuert neet gebroek veur dinger die in wirking gezatj zeen; det is "gaon" (of "aafloupe"): De wikker geit óm 8 oere.

Aafbraeking

• aaf-gaon

Verwantje wäörd

• aafgank
• [4] blemere

Samestèlling

• aaf- + gaon

Zagswies

• op emes aafgaon: sónger ómwaeg op emes of get aankómme, meis mit viejenjige planne
• örges van aafgaon: 't lidmaotsjap van 'n verein opzègke

  Wienieë is dae Jan vanne foebbelclub aafgegange?

• stad en landj aafgaon: euveral op aan gaon veur get te vinje

  Oos mam is stad en landj aafgegange veur e good paar sjoon.

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 52.

Verveuging

(det ...)		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	aafgaon		aafgeis		aafgeit aafgeitj		aafgaon		aafgaontj		aafgaon		aafgaondje aafgäöndje
	IPA	/á:fɣ̊ɒ̀:n/		/á:fʝ̊ɛ́i̯s/	/á:fʝ̊ɛ́i̯z/	/á:fʝ̊ɛ́i̯t/ /á:fʝ̊ɛ́i̯c/	/á:fʝ̊ɛ́i̯d/ /á:fʝ̊ɛ́i̯ɟ/	/á:fɣ̊ɒ́:n/		/á:fɣ̊ɒ̀:ɲ̊c/	/á:fɣ̊ɒ̀:ɲɟ/	/á:fɣ̊ɒ́:n/		/á:fɣ̊ɒ̀:ɲɟə/ /á:fʝ̊œ̀:ɲɟə/
vergangen tied	sjrif	aafgóng ↓aafging †aafgank		aafgóngs ↓aafgings †aafganks		aafgóng ↓aafging †aafgank		aafgónge ↓aafginge	aafgóngen ↓aafgingen	aafgóng †aafgóngk ↓aafging		aafgónge ↓aafginge	aafgóngen ↓aafgingen	aafgegange	aafgegangen
	IPA	/á:fɣ̊ʊ̀ŋ/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋ/ /á:fɣ̊áŋ̊k/	/á:fɣ̊ʊ̀ŋ/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋ/ /á:fɣ̊áŋg/	/á:fɣ̊ʊ̀ŋ̊s/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋ̊s/ /á:fɣ̊áŋ̊ks/	/á:fɣ̊ʊ̀ŋz/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋz/ /á:fɣ̊áŋgz/	/á:fɣ̊ʊ̀ŋ/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋ/ /á:fɣ̊áŋ̊k/	/á:fɣ̊ʊ̀ŋ/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋ/ /á:fɣ̊áŋg/	/á:fɣ̊ʊ́ŋə/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋe/	/á:fɣ̊ʊ́ŋən/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋen/	/á:fɣ̊ʊ̀ŋ/ /á:fɣ̊ʊ̀ŋg/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋ/		/á:fɣ̊ʊ́ŋə/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋe/	/á:fɣ̊ʊ́ŋən/ /á:fʝ̊ɪ̀ŋen/	/á:fɣ̊əɣáŋə/	/á:fɣ̊əɣáŋən/
gebi-jjendje wies	sjrif			gank aaf!				gaone-v'r aaf		gaontj aaf! ↓gaotj aaf!
	IPA			/ɣáŋg á:f/	/ɣáŋg á:v/			/ɣɒ́:nəvər á:f/	/ɣɒ́:nəvər á:v/	/ɣɒ̀:ɲɟ á:f/ /ɣɒ̀:ɟ á:f/	/ɣɒ̀:ɲɟ á:v/ /ɣɒ̀:ɟ á:v/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	aafgaon		aafgegenks ó		aafgaon		aafgaonentaere		aafgaonentaeren		aafgegaon
	IPA	/á:fɣ̊ɒ́:n/		/á:fɣ̊əʝǽŋ̊ks/	/á:fɣ̊əʝǽŋgz/	/á:fɣ̊ɒ́:n/		/á:fɣ̊ɒ́:nən̥'tɛ̀:re/		/á:fɣ̊ɒ́:nən̥'tɛ̀:ren/		/á:fɣ̊əɣɒ́:n/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: aafgaon
• Frans: descendre
• Ingels: go down, descend^(en:)
• Nederlandjs: afdalen, afgaan^(nl:)
• Pruus: hinuntergehen, absteigen
• Spaans: bajar^(es:), descender
• Zweeds: gå nedåt

[2]

• Ingels: go off
• Nederlandjs: afgaan^(nl:)
• Pruus: abgehen

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

aafgaon ó /á:fɣ̊ɒ́:n/

1. (gerundium) gerundium II van aafgaon
   

Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

Aafbraeking

• aaf-gaon

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	aafgaon		—
	IPA	/á:fɣ̊ɒ́:n/		—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	aafgaon		—
	IPA	/á:fɣ̊ɒ́:n/		—

Wirkwaord

Neet-lemma

aafgaon /á:fɣ̊ɒ̀:n/

1. (neet-lemma) inkelveljigen ieëste-persoeansvorm (ich) innen hujigen tied van aafgaon (in naevezats)

Aafbraeking

• aaf-gaon

Variaasje

• (in houfzats) gaon aaf

Wirkwaord

Neet-lemma

aafgaon /á:fɣ̊ɒ́:n/

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van aafgaon (in naevezats)
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van aafgaon (in naevezats)

Aafbraeking

• aaf-gaon

Variaasje

• (in houfzats) gaon aaf