te
Mofers[bewirk]
Biewaord[bewirk]
Lemma[bewirk]
te /tə/ (liaison: /t/)
- in grótter maote of wieväölheid es winselik is
- Die blome zeen mich get te wuis veur in die vaas te zitte.
- Noe is 't te laat dao nag get aan te verangere.
- (deilwaord) markeertj d'n infinitief
- Die lat broeks se veur get op te maete.
- Raod
Van aadshaer oet kwaam nao te + infinitief ummer 'n -s achteren infinitief: te zègkes, te sjrieves.
Wo in 't Nederlandjs de kómbenaasje om te gebroek wuuert, kump in 't Mofers nieks, of de kómbinaasje veur te:
- Veer gónge doe saoves nao Loetje danse.
- Kaevelieër gónge veer doe nag baeje.
- Pap kós waal saoterdis nag eweg zeen keziene sjiljere.
- Aafbraeking
- te
- Aafleijinge
- Zagswies
- te zieër > zieër
- Det is te zieër gezag.
- Doe mós kieke des te dao neet te zieër väöl aan verwaegs; dan vèltj det óm.
- te zègkes: zoeaget, óngevieër (Nederlandjs: bij benadering)
- Dae boew is te zègkes klaor.
- e mäötje te groeat zeen veur get
- veur te > veur
In anger spraoke[bewirk]
[1]
- Frans: trop
- Ingels: too
- Letien: nimis(la:)
- Nederlandjs: te
- Pruus: zu(de:)
- Sjinees: 太(zh:)
- Spaans: demasiado
- Zweeds: för
[2]
Persuuenlik veurnaamwaord[bewirk]
Lemma[bewirk]
te /tə̽/ (liaison: te-n)
- enclitische vorm van doe
- Raod
De vorm te is ajer es se, meh wuuert ummertoe minder gebroek.
- Aafbraeking
- te
- Variaasje
- Aafleijinge
Veurzitsel[bewirk]
Lemma[bewirk]
te /tə/
- staot:
- guuef 't middel aan
- te paerd, te voot
- guuef 't middel aan
- plaats (statisch):
- guuef aan det me zich op die plaats bevindj
- zoea zeendje wie 't steit, mitte meugelikheid óm
- Det hoes is te koup.
- Raod
Veur oearsprónk is dit e veurzitsel det d'n datief noom.
Bie persuuenlike veurnaamwäörd waerdje dan de locatief gebroek: te mienentj.
- Synonieme
- [1] mitte, mit 't
- Aafleijinge
- tegeliek, tegeliekertied, tegooj, tekieër, tekort, teminste, terech, terwiel, terziejenoet, tesónger, teuver, tevergaefs, teveure, tevreje
- Zagswies
- zich te vrundj haje mit emes
Verbuging[bewirk]
predikatief | inkelvaad | mieëvaad | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
radikaal | liaison | mannelik | vrouwelik | ónziejig | |||
dat. | sjrif | te | †t' | t'n | t'r | t'n | t'r te |
IPA | /tə/ | /t/ | /tən/ | /tər/ | /tən/ | /tər/ /tə/ |
Lidwaord[bewirk]
Neet-lemma[bewirk]
te /tə/ (liaison: t'n)
- (neet-lemma) ónbenaodrökdje mannelike vorm van dae (mit thornversjuving)
- Aafbraeking
- te
- Raod
Lèt op! Bakkes sjrief thornversjuving noeatj oet: de.
Lidwaord[bewirk]
Neet-lemma[bewirk]
te /tə ~ t/
- (neet-lemma) ónbenaodrökdje vrouwelike vorm van dae (mit thornversjuving)
- (neet-lemma) ónbenaodrökdje mieëveljige vorm van dae (mit thornversjuving)
- Aafbraeking
- te
- Raod
Lèt op! Bakkes sjrief thornversjuving noeatj oet: de.