koe
Uiterlijk
Mofers
[bewirk]Zelfstenjig naamwaord
[bewirk]Lemma
[bewirk]koe v /kù:/
- (bieëster) e vrouwelik rindj det mèlk guuef
- (euverdrechtelik) emes dae (meis e vrouwmis) zich hieël dóm of lómp gedruueg of dóm dinger zaet
- Aafbraeking
- koe
- Aafleijinge
- koedóm, koedrif, koehäöre, koeheerd, koelómp, koemèlk, koestal, koevoot
- aartskoe, bergmanskoe, brulkoe, kruutskoe, mèlkkoe, spörgskoe, vaarkoe, zieëkoe, zoepkoe
- Verwantje wäörd
- kaaf, ós, sjot, stier, rieëpstert, rindj, vaes
- bees, brul, flater, gus, kaove, lakeveljer, mèlk, rein, toete, träöt, tuchtig, ujer, zuipes
- Zagswies
- aan 'n zeke koe höffe
- 'n botte koe: emes dae hieël lómp is, veural kwa kalle
- brulle wie 'n koe: hieël hel bäöke (gezag van luuj)
- En doe en doe en doe kneep de koe häör gaat toe: Me mót neet te dök achterein de wäördjes en doe gebroeke (veural gezag taenge kinjer).
- doon ofwen 't euver 'n koe geit: doon ofwen get det gaar neet wichtig is de grótste zaak vanne werreld is
- Ze doon ofwen 't euver 'n koe geit, meh ze haje de kirk inne midde.
- gaeve wie 'n koe: hieël produktief zeen, väöl oplevere
- 'n koe doon lache: humor höbbe dae hieël graof is
- zoea bot wie 'n koe: hieël lómp
- zoea lómp wie 'n koe: hieël lómp
- zoepe wie 'n koe: ónmäötig drinke
- 't Volgendj riem besteit:
- "Det is juus de mèlk," zag d'n ós taenge de koe,
- "sónger die waas ich juus zoea good wies toe."
- Det wuuert gebroek es emes anges op gróndj van waat juus e waezelik versjil is, zich neet óngersjèdj veultj van emes anges.
- 't Guuef onnan aad riemke:
- Äölderke-däölderke kos 'n koe (variaasje: Äölderke-däölderke koch 'n koe)
- stökske laever, stökske pens
- kiele-wiele-wiele-wens
- Vermeljing
- Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 198.
Verbuging
[bewirk]inkelvaad | mieëvaad | ||||
---|---|---|---|---|---|
radikaal | liaison | radikaal | liaison | ||
nom. | sjrif | koe | kuuj ↓kuu | ||
IPA | /kù:/ | /kʉ̜̀:i̯/ /kʉ̜̀:/ | |||
dim. | sjrif | kuujke ↑kuuke |
kuujken ↑kuuken |
kuujkes ↑kuukes | |
IPA | /kʉ̜̀:i̯kʲe/ /kʉ̜̀:kʲe/ |
/kʉ̜̀:i̯kʲen/ /kʉ̜̀:kʲen/ |
/kʉ̜̀:i̯kʲes/ /kʉ̜̀:kʲes/ |
- Raod
Biejen diminutief sjrief Bakkes kuke veur.
In anger spraoke
[bewirk][1]
- Albanees: lopë(sq:) v
- Faeruuers: kúgv(fo:) v
- Frans: vache v
- Grieks (nuuj): αγελάδα(el:) v
- Ieslandjs: kýr(is:) v, belja(is:) v
- Ingels: cow(en:)
- Japans: 牛(ja:)
- Koreaans: 소(ko:)
- Luuksembörgs: Kou v
- Nederlandjs: koe v
- Pruus: Kuh v
- Russisch: корова(ru:) v
- Sjinees: 牛(zh:)
- Spaans: vaca v
- Viëtnamees: bò(vi:)
- Welsh (Wales): buwch(cy:) v
- Xhosa: inkomo(xh:)
- Zoeloe: inkomo(zu:)
- Zweeds: ko g