toet

Mofers

Veurzitsel

Lemma

toet /tut/

1. plaats:
   1. guuef e ruumdjelik puntj aan worop 'n hanjeling oetsjèdj wen me det bereik haet

      Gank door toette kruutsing en gank dan links.

   2. guuef 't injpuntj aan, meh neet de oetintjelike plaats wo me mót zeen

      Det is d'n trein toet Amsterdam.

2. tied:
   1. guuef e tiedspuntj aan worop get aaflöp of oetsjèdj

      Hae wirkdje toet september bie de Westrom.

   2. guuef (min of mieë) 't verwach tiedspuntj aan van 't volgendj treffe

      Alleh, toet morge dan!

3. guuef e rizzeltaat van 'n hanjeling aan

   Die höbbe die aaj boerderie ómgeboewdj toet e vekansiehuuske.

Raod

't Veurzitsel "toet" wuuert ouch es verveugbaar voogwaord gebroek; zuuch daoveur 't köpke hie-ónger. Ouch kan 't kómbeneerd waere mit anger veurzitsele, wie toet euver, toet in, toet boete enzowiejer; e deil van dees wuuert aanein gesjreve: toetaan (guuef 'n baovegrens aan).

In e deil oetdrökkinge kump 't achtergestèldj biewaord "toe" veur: toet ... toe.

Aafbraeking

• toet

Synonieme

• †poes, †poet

Aafleijinge

• toetaan, toetin, toetop

Zagswies

• emes/get toet moos houwe: emes of get gans kepót houwe

  Maet dich meh neet mit dem; dae huitj dich toet moos.

• Toet hie en neet wiejer! = Hie ligk mien grens; gank dao neet euverhaer, went dan waer ich kwaod!
• toet dan toe: toetaan 't aangegaeve moment det nag mót kómme
• toet noe toe: toetaan dit moment

  Toet noe toe höb ich nannieks zinvols oet dae gek huuere kómme.

• van ... toet ...: guuef 'n strèkking aan, zowaal van tied es van ruumdje

  Väöl luuj wirke van ach toet veer.

  De dialekte van Zitterd toet Remunj lieke väöl opein.

Verbuging

		predikatief		inkelvaad mannelik		inkelvaad vrouwelik	inkelvaad ónziejig		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison		radikaal	liaison
nom.	sjrif	toet		toette	toetten	toette	toet 't		toette
	IPA	/tut/	/tud/	/tutə/	/tutən/	/tutə/	/tutət/	/tutəd/	/tutə/
dat.	sjrif	toet		†toetgene	†toetgenen	†toetgen	†toetge	†toetgen	†toetgen †toetge
	IPA	/tut/	/tud/	/tudɣənə/	/tudɣənən/	/tudɣən/	/tudɣə/	/tudɣən/	/tudɣən/ /tudɣə/

In anger spraoke

[2]

Bölgaars: до(bg:) Frans: jusqu'à Ingels: until(en:), till(en:) Luuksembörgs: bis Macedonisch: до(mk:)

Nederlandjs: tot Pruus: bis Tagalog: hanggang(tl:) Zweeds: till, tills, à(sv:)

Voogwaord

Lemma

toet /tut/

1. (óngersjikkendj) guuef e tiedspuntj aan worop 'n gebeurtenis aaflöp

   Hae heel zich stil toet de meister taengen 'm begós te sjrieëve.

2. (óngersjikkendj) guuef 'n veurwaerd aan worop de hanjeling injig

   Veer blieve wanjele toet 't geit raengene.

3. (óngersjikkendj) guuef e verwach tiedspuntj aan (döks wuuert d'n houfzats eweggelaote)

   Toes se dao bös!

4. (naevesjikkendj) guuef 'n spanbrèdje, e spektrum of 'n baoven- en óngergrens aan

   De lóch waas wit toet blaw en doe kwaam daen dónderslaag oet 't nieks.

   Die hawwe dao rizzerveerd veur twintjig toet dertig man, meh dao komen 's fieftig!

Aafbraeking

• toet

Variaasje

• toetdet

Verveuging

		voogwaord		persoean
vrie	sjrif	toet
	IPA	/tut/	/tud/
2 iv.	sjrif	toes		te se
	IPA	/tus/		/(t)ə/
2 mv.	sjrif	toetj		g'r
	IPA	/tuc/		/çə̽r/

In anger spraoke

[1]

• Ieslandjs: uns^(is:)
• Ingels: until^(en:), till^(en:)
• Nederlandjs: tot, totdat

e deil toete van pepier

'n plestiekke toet veur 't aadgood in te doon

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

toet v /tú:t/

1. 'ne pepieren of plestiekke zak worin me zakes wie laevesmiddelen verpak haet of mit zich mitdruueg

Aafbraeking

• toet

Net get anges gesjreve

• täöt, tuit

Aafleijinge

• bómmeletoet, klaptoet

Verwantje wäörd

• bujel, pungel, tes, zak

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	toet		toete	toeten
	IPA	/tú:t/	/tú:d/	/tú:tə/	/tú:tən/
dim.	sjrif	tuutje	tuutjen	tuutjes
	IPA	/tʉ̜́:cə/	/tʉ̜́:cən/	/tʉ̜́:cəs/	/tʉ̜́:cəz/

In anger spraoke

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: tuut

Frans: sachet m, cornet m Ingels: bag(en:) Nederlandjs: zak g Pruus: Tüte v

Sjinees: 囊(zh:) Spaans: bolsa v Zweeds: påse g

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

toet m /tú:t/

1. (lètterlik) de hanjeling van 't toete, de klank van 't toete

Aafbraeking

• toet

Verwantje wäörd

• toete

Zagswies

• toet of blaos van get wete: nörges get van wete

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	toet		—
	IPA	/tú:t/	/tú:d/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	toet		—
	IPA	/tú:t/	/tú:d/	—

Bieveugelik naamwaord

Neet-lemma

toet /tú:t/

1. (neet-lemma) ónziejige predikatieve vorm van toe

Aafbraeking

• toet

Wirkwaord

Neet-lemma

toet /tú:t/

1. (neet-lemma) inkelveljigen ieëste-persoeansvorm (ich) innen hujigen tied van toete
2. (neet-lemma) inkelveljige gebi-jjendje wies van toete

Aafbraeking

• toet

Net get anges gesjreve

• toetj