gróndj

Mofers

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

gróndj m /ɣrʊ́ɲɟ/

1. e bepaoldj stök van 't aerdoppervlaak

   Dae haet zich ane Kestieëltuine gróndj gekoch veur zich 'n hoes op te boewe.

2. de stóf van 't aerdoppervlaak worop plantjen en buim greuje

   Ich mót mich efkes 'n toet gróndj haole veurdet ich die begonia's gaon paote.

3. 't aerdoppervlaak in algemeine zin

   Ich waas bliej wie de vleger trögk ane gróndj stóng.

4. (synoniem) anger waord veur floer

   Gank tich neet oppe gróndj zètte, went dae trèk hieël kaad op.

5. 't in eigendóm höbbe van e stök [1]

   Wieväöl gróndj höbs toe eigentlik dao-achter?

6. de baom vanne zieë of 'n anger water

   De boeat leep vas ane gróndj.

7. (euverdrechtelik) de aanspäöring wiezoea me zich zoea gedruueg of woveur m'n e bestump standjpuntj aanhiltj

   Waat is de gróndj des te det zoea höbs gedaon?

8. 'n persieze kaart van 'n stad, e dörp, e gebied of e geboew
9. 't ungelste deil van get, wo 't gans gewich van 't gehieël op rös
10. (ajerwèts) 't wichtigste óngerdeil van get

Raod

Veure twieëdje beteikenis broek me meis 't waord aerd.

Aafbraeking

• gróndj

Aafleijinge

• gegrundj, grónjelik, grunje, grunjig, óngergrónjs
• gróndjbegrip, gróndjeigendóm, gróndjlaog, gróndjneting, gróndjslaag, gróndjstóf, gróndjstok, gróndjvorm, gróndjwaord, gróndjwater, gróndjwèt
• aafgróndj, achtergróndj, akkergróndj, baarsgróndj, baovegróndj, baovegrónjse, boewgróndj, bósgróndj, leimgróndj, óngergróndj, óngergrónjse, plattegróndj, steingróndj, veurgróndj, zandjgróndj

Verwantje wäörd

• aerd, baom, basis, fundering, gebied, landj, zandj
• [7] raeje
• gruntje

Zagswies

• baove de gróndj oet kieke: baove de gróndj oetstaeke (gezag van wortele)
• 'ne lap gróndj: e stök gróndj, meis e groeat
• gróndj mager boere: óngecultiveerdje gróndj zoea bewirke det deze wiejer es landjboewgróndj kan dene
• gróndj oetsjaere: nanneet in kultuur gebrachdje gróndj egalig maken en óntdoon van alle begrujjing die neet op kultuurgróndj huuert
• gróndj óngere ploog höbbe:
  1. te bewirke gróndj höbbe
  2. (euverdrechtelik) gróndj in eigendóm höbbe
• ane gróndj zitte:
  1. gans kepót zeen (gezag van luuj), gei geldj mieër höbbe
  2. gènne kantj mieër oet kónne
• mitte kop ane gróndj loupe: dudelik waarnumbaar in serjeus perbleme zitte
• örges vanne gróndj kónnen aete: vinje det 't örges hieël praoper is
• zich ane gróndj vaswirke: väöls te hel wirke

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 145.

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	gróndj		grunj
	IPA	/ɣrʊ́ɲɟ/		/ɣrø̀ɲ/
dim.	sjrif	grundje	grundjen	grundjes
	IPA	/ɣrø̀ɲ̊cə/	/ɣrø̀ɲ̊cən/	/ɣrø̀ɲ̊cəs/	/ɣrø̀ɲ̊cəz/
dat.	sjrif	gróndj		grunj
	IPA	/ɣrʊ́ɲɟ/		/ɣrø̀ɲ/

In anger spraoke

[1]

Arabisch: أرض(ar:) v Baskisch: lur(eu:) Bengaals: মাটি(bn:) Estisch: maa(et:) Fins: maanpinta, maa(fi:) Frans: sol m, terre v Grieks (nuuj): έδαφος(el:) ó Hindi: भूमि(hi:) v, ज़मीन(hi:) v, मिट्टी(hi:) v Hóngaars: föld(hu:) Iers-Gaëlisch: lár(ga:) m Ieslandjs: grund(is:) v Ingels: ground

Koreaans: 땅(ko:) Nederlandjs: grond g Portegees: terra(pt:) v Pruus: Grund m Russisch: земля(ru:) v, поле(ru:) ó Sjekkisch: země(cs:) v Sjinees: 地(zh:), 堉(zh:), 壤(zh:), 土(zh:) Spaans: suelo m, tierra(es:) v Tagalog: lupa(tl:) Viëtnamees: đất(vi:) Zweeds: grund g

[5]

• Nederlandjs: grondbezit ó

[7]

• Frans: raison v
• Ingels: reason, basis^(en:)
• Nederlandjs: reden g
• Pruus: Grund m
• Spaans: razón v
• Zweeds: anledning g, skäl ó

[8]

• Nederlandjs: plattegrond g

[9]

• Ingels: base
• Grieks (nuuj): βάση^(el:) v
• Nederlandjs: basis^(nl:) g