kop

Mofers

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

kop m /kɒp/

1. (liefdeil) e wichtig liefdeil, gans ane baovekantj van 't lief, worin zich de herren enne meiste zintuug bevinje
2. (euverdrechtelik) 't hoogste of 't vurste deil
3. (euverdrechtelik) de veurkantj van 'n muntj
4. (euverdrechtelik) e deil van 'ne nagel, namelik 't plat, róndj deil worop me huitj mitten hamer
5. (euverdrechtelik) emes dae good kan lieëren of studere

Raod

In 't Nederlandjs haet 't waord kop meis 'ne negatieve bieklank en wuuert dit waord veural gebroek veur bieëster; in 't Mofers is kop e neutraal waord sónger bieklank.

Aafbraeking

• kop

Synonieme

• [1] †höd, †huid, bol, bölles, ↓kiebes, ↓knikker

Aafleijinge

• euverkop, köppe
• kopdook, kophout, koppien, kopplagk, kopstök, kopstum
• achterkop, apekop, blawköpke, blèskop, doeadskop, dónderkop, doufköpke, kaelskop, kappeskop, kattekop, kieëskop, kletskop, klotskop, kroeskop, krollekop, kuulkop, kwallekop, kwatsjkop, moetsjkop, ónwaerskop, paerskop, peskop, puistekop, sjaopskop, snoterkop, spinnekop, spitskop, stiefkop, stiefköppig, stoeatkop, verkeskop, veurkaelskop, veurkop, vrekkop, waterkop, witkopmót, zwartköpke

Verwantje wäörd

• sjedel

Zagswies

• al/alles oppe kop zitte: örges einen óngerein van make
• ane kop loupe/vare: veurstaon in 'ne wèdstried (Nederlandjs: aan de leiding gaan)
• 'ne beslaope kop: hieël meug uige
  • Ich höb Jan gevraog det te doon, meh juus haw dae te zieër 'ne beslaope kop.
• De kop is aaf (döks gevolg door noe de stert enne puuet nag): Veer zeen begós (meh nanneet klaor).
• Det is mich/dich dore kop gegange: Det bön ich vergaete.
• Det is neet de kop aaf: Det is aan te numme. / Det is akseptabel.
• 'n Ineingestoekdje vrouw haet de kop oppe sjouwers.
• emes de handj baove de kop haje: emes besjerme
• emes de kop tösse twieë oeare zitte: 'n lichte dreigement, wie van volwassene taenge kinjer die streek oethaole

  Ich zit dich de kop tösse twieë oeare.

• emes de oeare vanne kop (aaf) aete : zoväöl aete det dae waat 't aete guuef of maak erm daovan wuuert

  Daoveur haaj ich neet van die femieljedaag; geer etj mich de oeare vanne kop aaf!

• emes get oete kop kalle: door te kalle daoveur zorge det emes e plan neet doorzitj of det emes van meining verangert
• emes de ouge oete kop kratse: vals doon taengen emes
• de kop van 'n taofel: de korte kantj van 'n taofel

  Pap mót ummer ane kop vanne taofel zitte.

• emes mitte kop oppe windj zitte: emes veur zie laevesóngerhaad laote gaon wirke
• emes oppe kop sjiete: es óngergesjikdje mach höbben euver emes dae baove dich steit

  Die ajers höbbe nieks euver det jónk te zègke; dae sjietj häör oppe kop.

• emes veure kop stoeate: emes beleidige
• euvere kop gaon
  1. 'nen drej maken ómme brèdje-as van 't lief
  2. fejiet gaon
• euvere kop kwakke: hel valle door euvere kop te gaon
• gèn haor oppe kop die dao-aan dink: guuef aan det me dao nag gaar neet aan dink
• gèn oeare ane kop höbbe: neet loestere

  Ich gluif des toe gèn oearen ane kop höbs. Doe mós doon waat ich dich zègk!

  Dem hoofs te nieks te zègke; dae haet toch gèn oearen ane kop.

• get/väöl/nieks ane kop höbbe: (väöl/gèn) zörg höbbe
• Haad(j) miene kop meh vas: Ich veul al get (ergs) aankómme.
• hals euver kop (ouch: halseuverkop): mit zich hieël erg spoje (Nederlandjs: in grote haast)
• 't hoeag inne kop höbbe: väöl tunk höbbe
• 't inne kop höbbe:
  1. get volstenjig behieërse, get gans in 't ónthaad höbbe
  2. 'n krenkdje of anger aafwieking inne kop höbbe, 'n geiselike aafwieking höbbe
• get inne kop höbbe
  1. 'n krenkdje of anger aafwieking inne kop höbbe
  2. zich get hieël vaag herinjere
• de kolder inne kop höbbe: ram gek zeen
• de kop biejein haje: klaor blieve dinke
• zich de kop braeken euver get: hieël zwaor euver get naodinke
• kop en kogel verzoepe: al zienen eigendóm verklaatse door (alkehol) te drinken
• de/'ne kop grótter zeen: de lingdje van eine kop grótter zeen
• 'ne kop höbbe/zeen: good kónne lieëren of studere, slum zeen
• 'ne kop höbbe wie 'nen tujerhamer: 'ne zwaore kop höbbe
• 'ne kop höbbe wie 'n vatersmanj: 'ne groeate kop höbbe
• 'ne kop höbbe wie e zeef: vergaetechtig zeen, flot dinger vergaete
• de kop hoeag drage: väöl tunk höbbe
• de kop inne nak drage/goeaje: hoeaghertig zeen, hoeavaart höbbe, dinke det me baeter is es anger luuj
• de kop laote hange: sónger mood zeen doordet me de haop verlaoren is (Nederlandjs: moedeloos zijn)
• de kop neet aop doon / ziene nötte kop neet aop doon: emes negere
• de kop örges neet haer höbbe staon: zich örges neet mit wille besjeftige, get neet wille doon oet geveulsraejes
• 'ne kop wie 'nen ummer höbbe: 'ne groeate kop höbbe
• (get) lóchten inne kop zeen
  1. e bietje duselig zeen
  2. (euverdrechtelik) e bietje gek zeen
• (get) los inne kop zeen: in bepirkdje maot verword of gestuuerd zeen
• de nagel oppe kop houwe
• Me kan emes veure kop kieke, meh neet d'rin: Me wètj noeatj waat zich inne geis van anger luuj aafspeeltj.
• mitte kop ane gróndj loupe: dudelik waarnumbaar in serjeus perbleme zitte
• mitte kop inne lóch loupe: väöl tunk höbbe
• mitte kop inne windj loupe: te zieër verwindj zeen wodoor me zich get is gaon inbele
• mitte kop (neet) d'rbie zeen: (gèn) aandach gaeve, neet aandechtig zeen
• mit 'ne kwaoje kop: in 'nen toestandj det me kwaod is

  Me zaet döks väöl dinger mit 'ne kwaoje kop wo m'n achteraaf spiet van krieg.

• mit 'n plank veure kop loupe: de wirkelikheid neet willen inzeen
• neet good bie kop zeen: gek zeen
• nieks ane kop höbbe: gèn zörg höbbe
• get oete kop laote: zich get neet veurgenómmen höbbe
• get oete kop kinne/lieëre: get inne kop höbbe zitten of inne kop gezatj höbbe det me det zoea oet 't ónthaad kan vertèlle
• oppe kop aaf: prónt, persies (Nederlandjs: exact)
• (zich) get oppe kop doon: e kleierstök oppe kop drage (wie 'n patsj of 'nen hood)
• oppe kop gevalle zeen: gek zeen
• oppe kop kónne gaon staon (naodrök op kop): doon waat me wiltj

  Doe kóns oppe kop gaon staon, mer ich help tich neet mieë wens te-n inne ieëlenj kums.

• oppe kop zitte: ane korte kantj ('t houfinj) vanne taofel zitte
• get oppe kop zitte: örges 'nen óngerein van make

  Geer zitj mich die ganse kamer oppe kop!

• örges gènne kop aan kriege: get waat anger luuj doon gaar neet kónne begriepe
• spiet höbbe wie haoren oppe kop: groeate spiet höbbe, hieël väöl spiet höbbe
• de tent oppe kop zitte: örges 'nen óngerein van make
• de zaak oppe kop zitte: örges 'nen óngerein van make
• 'ne kop höbbe wie 'nen tujerhamer: 'ne zwaore kop höbbe
• 'ne kop wie 'nen ummer höbbe: 'ne groeate kop höbbe
• 'ne kop wie e boeanekaar höbbe
• väöl ane kop höbbe: väöl zörg höbbe
• veur miene kop allein: ich allein

  Ich höb veure miene kop allein al mieër èrpel nuuedig es det; gezwiege det 'n ganse femielje daovan mót kónnen aete.

• Waat emes/... in ziene kop haet, haet t'r/... nag lang neet in zien/häör vot: ... is 'nen doorzitter, vashajendj zeen
• Waat de kop vergitj, mótte de bein misnete:
  1. Wens te get vergits, mótte dien bein dich bringe nao de plaats woots te-n 't kóns pakke.
  2. (euverdrechtelik) De leger-gestèldje waere gestraof veure vergaetechtigheid vanne hogere.
• zich ane kop mótte veule: mótte naogaon of de verstenjelike vermoges nag waal in orde zeen, nag 'ns 'ne kieër tegooj mótte naodinke
• zich de haoren oete kop riete/trèkke van spiet: hieël väöl spiet höbbe
• zich get inne kop haole: örges 'n obsessie van make
• zich get inne kop zitte:
  1. get good in zien ónthaad opnumme
  2. örges 'n obsessie van make
• zich de kop braeken euver get: hieël zwaor euver get naodinke
• zich de köp in houwe / zich de köp inhouwe: hieël zwaor herrie maken ónger zich, erge ruzing höbbe mitein
• zich de kop laote volhange mit ...: ingaon op kal van anger luuj dae gaer gèn waerd haet
• zich de kop stoeate: op 'n pienlike meneer neet voldoon ane verwachtinge (Nederlandjs: hevige teleurstelling ondergaan)
• zich get oete kop zitte: 'n inbeelding kwietrake, get waat me zich bedach haet loslaote
• zich (neet) oppe kop laote sjiete: zich (neet) laoten óngerdökke door leger-geplaatsdje
• zich de ougen oete kop (mótte) sjame: zich hieël erg (mótte) sjame
• ziene (stieve) kop haje: zwiegen oet stiefköppigheid

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 202-204.

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	kop		köp
	IPA	/kɒp/	/kɒb/	/kʲœp/	/kʲœb/
dim.	sjrif	köpke	köpken	köpkes
	IPA	/kʲœpkʲe/	/kʲœpkʲen/	/kʲœpkʲes/	/kʲœpkʲez/
dat.	sjrif	kop		köp
	IPA	/kɒp/	/kɒb/	/kʲœp/	/kʲœb/

In anger spraoke

[1]

Arabisch: رأس(ar:) m Baskisch: buru(eu:) Bengaals: মাথা(bn:) Estisch: pea(et:) Fins: pää(fi:) Frans: tête m Grieks (nuuj): κεφάλι(el:) ó Hindi: सर(hi:) m Ieslandjs: höfuð(is:) ó, haus(is:) m

Ingels: head(en:) Japans: 頭(ja:) Koreaans: 머리(ko:) Lets: galva(lv:) v Litouws: galva(lt:) v Nederlandjs: hoofd(nl:) ó, kop g Oekraïens: голова(uk:) v Portegees: cabeça(pt:) v Pruus: Kopf(de:) m

Rohingya: matá(rhg:) Russisch: голова(ru:) v Sjinees: 頭(zh:) Spaans: cabeza v Tadzjieks: сар(tg:) Tagalog: ulo(tl:) Viëtnamees: đầu(vi:) Zweeds: huvud ó

[3]

• Nederlandjs: kop m
• Zweeds: advers^(sv:) g

Wirkwaord

Neet-lemma

kop /kɒp/

1. (neet-lemma) mieëveljigen twieëdje-persoeansvorm (geer) innen hujigen tied van koupe
2. (neet-lemma) mieëveljige gebi-jjendje wies van koupe

Aafbraeking

• kop

Variaasje

• [2] ↑koptj