zie

Algemein Gesjreve Limburgs

Persuunlik veurnaamwaord

zie (Nederlands: zij)

• Mofers: het (v), die\ (v/p), zie~ (v/p), det (v)

Zelfsjtendig naamwaord

zie v (Nederlands: zijde, kant (van lichaam of zaak), lende)

• Mofers: zie\j (zie\je, zie\jke)

Verbuging

zieje, zieke

Zelfsjtendig naamwaord

zie v (Nederlands: zee, grote waterplas)

• Mofers: zieë\ (zieë\je, zieë\ke)

Verbuging

zieje, zieke

Zelfsjtendig naamwaord

zie v (Nederlands: duivin , echtgenote, wijfje (liefkozend))

• Mofers: zie\j (zie\je, zie\jke)

Verbuging

ziejes, zieke

Mofers

Persuuenlik veurnaamwaord

Lemma

zie /zí:/

1. (nominatief, derdje persoean, inkelvaad) verwies nao e vrouwmis det neet dao is wo m'n euver kaltj

   Zie mèntj det zie alles baeter wètj.

2. (nominatief, derdje persoean, mieëvaad) verwies nao anger luuj die neet dao zeen wo m'n euver kaltj

   Zie meine det zie alles baeter wete.

Raod

"zie" is de belaefheidsvorm van "det/het" (inkelvaad) en "die" (zowaal inkelvaad es mieëvaad); 't wuuert aanzeenlik minder gebroek es die anger vörm. Mit "zie" verwies me nao specefieke luuj in hoeag aanzeen.

Aafbraeking

• zie

Homofoon

• ziej

Synonieme

• [1] det, die, het
• [2] die, ze

Verwantje wäörd

• häör, häöre

Grammaer

't Waord zie broek me wen 't 't óngerwerp vanne zats is, meh noeatj nao 't veurzitsel es of inne val van e naamwäördelik gezagdje, daoveur broek me die of (bie inkelvaad) det, boete wen 't wuuert benaodrök of wuuert veuraafgegange door 'n biezats, dan kónnen alle vörm gebroek waere:

• Wimke is eine kop klènder es die/det. (es, dus die/det)
• Waem haet/höbbe gewónne? - Det liek die/det te zeen!
• Die waats se zeuks is/zeen zie/die/det! (biezats)
• De bèste verkuipers blieke zie/die te zeen. (benaodrök)

Veur naodrök te ligke kan me de paragogische sjwa toeveuge:

• Waem haet det gedaon? - Zie-e!

De biebehuuerendje bezittelike veurnaamwäörd zeen: häöre(n) (mannelik), häör (vrouwelik, mieëvaad, ónziejig attributief) en ('t) häört (ónziejig predikatief):

• Häöre miens haet de ganse keuke zelf verboedj.

Taofel

		inkelvaad						mieëvaad
		1e pers.	2e pers.	↑2e pers.	3e pers. m.	3e pers. v.	3e pers. ó.	1e pers.	2e pers.	3e pers.
nom.	sjrif	ich ↓iche	doe	geer	hae dae	het det die ↑zie	det	veer	geer	zie die
	IPA	/ɪç/ /ɪçe/	/dú:/	/ʝé:r/	/hɛ́:/ /dɛ́:/	/hæt/ /dæt/ /dì:/ /zí:/	/dæt/	/vé:r/	/ʝé:r/	/zí:/ /dì:/
acc.	sjrif	mich	dich tich	uch	dem 'm			ós	uch	häör
	IPA	/mɪç/	/dɪç/ /tɪç/	/øç/	/dæ̀m/ /ə̽m/			/ʊs/	/øç/	/hœ́:r/
↑loc.	sjrif	mienentj	dienentj	eurentj	zienentj			ozentj	eurentj	häörentj
	IPA	/mí:neɲ̊c/	/dí:neɲ̊c/	/ø̀:reɲ̊c/	/zí:neɲ̊c/			/ó:zəɲ̊c/	/ø̀:reɲ̊c/	/hœ́:reɲ̊c/
†dat.	sjrif	meer m'r	deer teer d'r t'r	uch	dem hem 'm			ós	uch	häör
	IPA	/mé:r/ /mə̽r/	/dé:r/ /té:r/ /də̽r/ /tə̽r/	/øç/	/dæ̀m/ /hæ̀m/ /ə̽m/			/ʊs/	/øç/	/hœ́:r/
nom. enc.	sjrif	'ch	toe te se ↓de	g'r	d'r t'r	't		v'r	g'r	ze
	IPA	/ə̽x/	/tú:/ /tə/ /sə/ /də̽/	/ɣə̽r/	/də̽r/ /tə̽r/	/ə̽t/		/və̽r/	/ɣə̽r/	/zə/
refl.	sjrif	michzelf	dichzelf	uchzelf	zichzelf			ószelf	uchzelf	zichzelf häörzelf
	IPA	/mɪçz̥æ̀le̽f/	/dɪçz̥æ̀le̽f/	/øçz̥æ̀le̽f/	/zɪçz̥æ̀le̽f/			/ʊz̥æ̀le̽f/	/øçz̥æ̀le̽f/	/zɪçz̥æ̀le̽f/ /hœ́:rzæ̀le̽f/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: zie

Arabisch: هي(ar:) Bengaals: সে(bn:) Fins: hän Frans: elle Ieslandjs: hún Ingels: she(en:) Japans: 彼女(ja:) Kalasja: ása(kls:)

Koreaans: 그(ko:), 그녀(ko:) Luuksembörgs: hatt, si Nederlandjs: zij Pruus: sie(de:) Sjinees: 其(zh:), 怹(zh:) Spaans: ella Zweeds: hon

[2]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: zie

Albanees: ata(sq:) Arabisch: هم(ar:) m, هن(ar:) v, هما(ar:) tw Fins: he Frans: ils(fr:) m, elles(fr:) v Ieslandjs: þeir(is:) m, þær(is:) v, þau(is:) ó Ingels: they(en:) Japans: さ(ja:) Koreaans: 그들(ko:), 그녀들(ko:) v Luuksembörgs: si Macedonisch: они(mk:)

Nederlandjs: zij Oekraïens: вони(uk:) Pruus: sie(de:) Russisch: они(ru:) Servisch: они(sr:) Spaans: ellos, ellas Tagalog: sila(tl:) Witrussisch: яны(be:) Zweeds: de, dom

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

zie v /zì:/

1. (alternatief) anger spèlling veur ziej

Raod

Dees spèlling maag m'n ouch gebroeke veur 't waord. 't Gebroek is neet stuuerendj en wuuert dus neet aafgeraoje.

Aafbraeking

• zie

Bezittelik veurnaamwaord

Neet-lemma

zie /zí:/

1. (neet-lemma) ónziejige vorm van zien

Aafbraeking

• zie