ligke

Van Wiktionary

'ne ligkendjen [1] hóndj

Mofers[bewirk]

Wirkwaord[bewirk]

Lemma[bewirk]

ligke [iacere] /lɪgʲe/

  1. (óneuvergenkelik) zich in 'ne platten toestandj van rös bevinje
    Kies wie fijn daen hóndj dao van 't zunke ligk te genete.
  2. (ergatief) zich op 'n zeker plaats bevinje
    Wo ligk die meule wootj g'r 't euver gadj höb prónt?
  3. (modaal) guuef aan det get 'nen doer haet (negatief gebroek)
    Det zeen van die luuj die allein meh ligke zoepe.
Raod

Bieje modaal beteikenis wuuert "te" neet ummer gebroek, wie det in 't Nederlandjs waal is. De regel is det "te" ummer volg bie de verbaoge vorm, meh noeatj nao d'n infinitief:

  • Ligks toe alweer nieks te doon? Hang die was 'ns op! ("ligks" is 'ne verbaoge vorm, dus "te")
  • Doe zeen van die luuj die allein meh ligke moele/vervaele/wazele/zeivere. ("ligke" is ónverbaogen en infinitief, dus gein "te")
Aafbraeking
  • ligk-e
Aafleijinge
Zagswies
  • aan ligke (aksent op aan):
    1. taengen 'ne randj ligke (wie bie 't biljare)
      Ligke die bel noe aan, of neet?
    2. taengenein ligke
  • aan ligke/zitte: sónger ruumdje daotösse, mer ouch sónger spanning (gezag van matterjale)
    Die sjroef mót neet vaster gedrejdj waere; die mót allein aan ligke.
  • in 't bèd ligke (te) sjörge: get ligke te drejjen in 't bèd doordet me neet kan slaope
    Ich kós diznach neet slaope; ich höb allein mer in 't bèd ligke sjörge.
  • heim get laote ligke wie 't ligk: neet väöl poetse
  • "Kan-ich-neet" ligk oppe kirkhaof (en "wil-ich-neet" ligk t'rnaeve): "Kan ich neet" is gei geljig óntligk; meis is dao 'n mankaasjen aan wil.
  • veur kepot ligke: gans sónger zich te verwaege ligke
  • örges krómb veur mótte ligke: örges 'n zwaor financieel las veur mótte drage
  • get (höbbe) laote ligke: get vergaete zeen mit te numme
    Wo höb ich mien sleutele noe laote ligke?
  • ligke (te) ... (gevolg doren infinitief): get aanhajendj en hinjerlik doon
    Waat ligks toe toch te moele/vervaele/wazele/zeivere.
  • ligke zoea lank es t'r/'t gewassen is: lankeweg ligke
    Pap zakdje dore bank en toe loog t'r oppe gróndj: zoea lank es t'r gewasse woor.
  • nieks doon es get ligke/zitte ... (oppe puntjes kump ummer e wirkwaord): allein ligke/zitte ... (sónger 't voogwaord te!)
  • nieks laote ligken es/wie meulestein en heit iezer: genaege zeen te staele
  • oet blieve hange/ligke: blieven oetligke (Nederlandjs: blijven uithangen)
  • ónger ein daeke ligke (naodrök op ein en daeke): ein pertie vörme, samespanne
  • op apegape ligke: liefelik slech d'raan zeen (Oet dees opmirking bliek leidvermaak.)
  • örges (daag en nach) ligke: örges euverdreve väöl verblieve
  • ligke/zitte te piemmele: zich ónaangenaam vervaelendj gedrage
  • (wied) oete slaag ligke: op 'nen duchtigen aafstandj ligke
  • oppe straot ligke: te väöl oppe straot zeen
  • de tóng heim höbbe laote ligke: neet väöl zègke, neet väöl kalle
  • oppe vot ligke / get ligk oppe vot: get besteit nag in naam, meh wirk neet mieë
    Die vereiniging ligk al jaoren oppe vot, meh die meine nag door te kónne gaon.

Verveuging[bewirk]

ich doe det veer geer zie deilwaord
radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison
hujigen tied sjrif ligk ligks ligk ligke ligken ligk ligke ligken ligkendj
IPA /lɪgʲ/ /lɪg̊s/ /lɪgz/ /lɪgʲ/ /lɪgʲe/ /lɪgʲen/ /lɪgʲ/ /lɪgʲe/ /lɪgʲen/ /lɪgʲeɲɟ/
vergangen tied sjrif laag
loog
laags
loogs
laag
loog
loge logen loog loge logen gelaenge
gelaege
gelaengen
gelaegen
IPA /lá:x/
/lò:x/
/lá:ɣ/
/lò:ɣ/
/lá:xs/
/lò:xs/
/lá:ɣz/
/lò:ɣz/
/lá:x/
/lò:x/
/lá:ɣ/
/lò:ɣ/
/ló:ɣə/ /ló:ɣən/ /lò:x/ /lò:ɣ/ /ló:ɣə/ /ló:ɣən/ /ɣə'lɛ́:ŋe/
/ɣə'lɛ́:ʝe/
/ɣə'lɛ́:ŋen/
/ɣə'lɛ́:ʝen/
vergangen tied
(kónjunktief)
sjrif loog loogs loog loge logen loog loge logen gelaenge
gelaege
gelaengen
gelaegen
IPA /lò:x/ /lò:ɣ/ /lò:xs/ /lò:ɣz/ /lò:x/ /lò:ɣ/ /ló:ɣə/ /ló:ɣən/ /lò:x/ /lò:ɣ/ /ló:ɣə/ /ló:ɣən/ /ɣə'lɛ́:ŋe/
/ɣə'lɛ́:ʝe/
/ɣə'lɛ́:ŋen/
/ɣə'lɛ́:ʝen/
gebi-jjendje wies sjrif ligk! ligke-v'r ligktj!
ligk!
IPA /lɪgʲ/ /lɪgʲever/ /lɪg̊ʲc/ /lɪgʲɟ/
/lɪgʲ/
substantivering infinitief gerundium I gerundium II supinum participium
radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison
sjrif ligke ligken geligk ó ligke ligken ligkentaere ligkentaeren geligke geligken
IPA /lɪgʲe/ /lɪgʲen/ /ɣə'lɪgʲ/ /lɪgʲe/ /lɪgʲen/ /lɪgʲen̥'tɛ̀:re/ /lɪgʲen̥'tɛ̀:ren/ /ɣə'lɪgʲe/ /ɣə'lɪgʲen/

In anger spraoke[bewirk]

[1]

Wirkwaord[bewirk]

Lemma[bewirk]

ligke [ponere] /lɪgʲe/

  1. (euvergenkelik) get zoea plaatsen of sjikke det 't zich in 'ne platten toestandj geit bevinje
    Ligk mich die gezèt mer effen oppe taofel.
  2. (reflexief) zich in 'ne ligkendjen ([↑1]) toestandj gaon bevinje
    Doe bös meug; ligk tich mer effekes op die bank.
    Dae Ed pakdje zich de bèste plaats en lag zich drek póntefekaal middeninne kamer oppe bank.
  3. (óneuvergenkelik) eier make (gezag van veugel en hinne)
    Det zeen aaj hinne; die ligke nimmieë.
  4. (ergatief) (reflexief) (euverdrechtelik) oetsjeie (gezag van waersversjiensele)
    De windj is zich gaon ligke.
  5. (euvergenkelik) örges aafstandj van doon
  6. (euvergenkelik) (ajerwèts) e bedraag betale
  7. (reflexief) (ajerwèts) 't verzit taenge get opgaeve
Aafbraeking
  • ligk-e
Variaasje
Aafleijinge
Verwantje wäörd
Zagswies
  • 't Haet zich gelag: Dao is 'n inj gekómmen anen ónaangenamen toestandj.
  • Daoróm is nieks gezag: opgevaadj, inne kas gelag! = Det wuuert gezag wen me Daoróm! es antjwaord gekregen haet veur aan te gaeve det det gei good antjwaord is.
  • emes gèn haor (breid) inne waeg ligke ("wae\g" mit stoeattoean): emes gaar neet taengewirke
  • de smik d'reuver haje/ligke: aanzitte toet spoje
  • emes gei struuebreid inne waeg ligke ("wae\g" mit stoeattoean): emes gaar neet taengewirken in zien planne
  • zich d'rneer gaon ligke: gaon slaope

Verveuging[bewirk]

ich doe det veer geer zie deilwaord
radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison
hujigen tied sjrif ligk ligks ligk ligke ligken ligk ligke ligken ligkendj
IPA /lɪgʲ/ /lɪg̊s/ /lɪgz/ /lɪgʲ/ /lɪgʲe/ /lɪgʲen/ /lɪgʲ/ /lɪgʲe/ /lɪgʲen/ /lɪgʲeɲɟ/
vergangen tied sjrif lag lags lag lagte lagten lag lagte lagten gelag
IPA /lax/ /laɣ/ /laxs/ /laɣz/ /lax/ /laɣ/ /laxtə/ /laxtən/ /lax/ /laɣ/ /laxtə/ /laxtən/ /ɣə'lax/ /ɣə'laɣ/
gebi-jjendje wies sjrif ligk! ligke-v'r ligktj!
ligk!
IPA /lɪgʲ/ /lɪgʲever/ /lɪg̊c/ /lɪgɟ/
/lɪgʲ/
substantivering infinitief gerundium I gerundium II supinum participium
radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison radikaal liaison
sjrif ligke ligken geligk ó ligke ligken ligkentaere ligkentaeren geligke geligken
IPA /lɪgʲe/ /lɪgʲen/ /ɣə'lɪgʲ/ /lɪgʲe/ /lɪgʲen/ /lɪgʲen̥'tɛ̀:re/ /lɪgʲen̥'tɛ̀:ren/ /ɣə'lɪgʲe/ /ɣə'lɪgʲen/

In anger spraoke[bewirk]

[1]

[2]

Zelfstenjig naamwaord[bewirk]

Neet-lemma[bewirk]

ligke ó /lɪgʲe/

  1. (gerundium) gerundium II van ligke
Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

De vörm vanne wirkwäörd "ligke (iacere)" en "ligke (ponere)" kómmen hie euverein.

Aafbraeking
  • ligk-e

Verbuging[bewirk]

inkelvaad mieëvaad
radikaal liaison radikaal liaison
nom. sjrif ligke ligken
IPA /lɪgʲe/ /lɪgʲen/
dim. sjrif
IPA
dat. sjrif ligke ligken
IPA /lɪgʲe/ /lɪgʲen/


Wirkwaord[bewirk]

Neet-lemma[bewirk]

ligke /lɪgʲe/

  1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van ligke
  2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van ligke
Raod

De vörm vanne wirkwäörd "ligke (iacere)" en "ligke (ponere)" kómmen hie euverein.

Aafbraeking
  • ligk-e